Bestaan verboden vragen in een sollicitatiegesprek?
Hoe bereid je je voor op verboden vragen tijdens een sollicitatiegesprel over bijvoorbeeld gezondheid, geloof of politieke voorkeur?Als je wordt uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek dan wil je goed voor de dag komen. Je verdiept je in de gevraagde functie-eisen, het bedrijf en ook de branche.
Als een sollicitatiegesprek prettig en goed verloopt dan komen vaak persoonlijke onderwerpen aan de orde. Ook op je CV heb je waarschijnlijk een aantal persoonlijke gegevens opgeschreven waar vanuit interesse over doorgevraagd kan worden. Als je niet veel prijs geeft over je leven en interesses buiten werk kan je mogelijk als minder spontaan en open worden gezien.
Maar wat doe je met vragen over jouw gezondheid, geloof en hoe je toekomst er uit ziet, bijvoorbeeld met betrekking tot een kinderwens? Beantwoord je deze vragen allemaal? En mogen deze vragen wettelijk gezien eigenlijk wel gesteld worden?
Wet gelijke behandeling
De wet in Nederland is duidelijk. Een werkgever mag op grond van gelijke behandeling geen vragen stellen over godsdienst, levensovertuiging, politieke voorkeur of burgerlijke staat. In Nederland is bovendien ook een NVP sollicitatiecode afgesproken en daar staan basisnormen en waarden in waar werkgevers zich aan dienen te houden gedurende de hele werving en selectie — van vacaturetekst tot aanname van een nieuwe werknemer.
Vragen als: ‘Ben je gelovig?’, ‘Heb je een kinderwens?’, ‘Ben je lid van een politieke partij?’ mogen dus niet gesteld worden tijdens het gesprek. Een doorgewinterde HR adviseur zal deze vragen waarschijnlijk niet zo direct aan jou stellen, maar in een gesprek komen toch altijd verschillende onderwerpen aan de orde.
Profvoetballers en piloten vormen een uitzondering
Ook over jouw gezondheid mogen geen vragen worden gesteld. Een medische keuring kan alleen onderdeel uitmaken van een sollicitatieprocedure als er bijzondere functie-eisen op medisch gebied aan de functie worden gesteld, zoals bij een profvoetballer of piloot. Een medische keuring vindt dan plaats aan het einde van de procedure met de enig overgebleven kandidaat. Een werkgever kan niet de meest fitte kandidaat selecteren.
Aan de andere kant moet je zelf wel je toekomstige werkgever vertellen als jij bepaalde taken niet kan uitvoeren vanwege je gezondheid of als jij een aangepaste werkplek nodig hebt.
Wat als je heel persoonlijke vragen krijgt?
- Het is goed om in je achterhoofd te houden dat er ‘verboden’ vragen bestaan tijdens een sollicitatiegesprek. Hoe ga je er dan mee om als die vragen toch gesteld worden?
- Weet dat je deze vragen niet hoeft te beantwoorden als jij daar geen behoefte toe voelt.
- Je kan zelf de afweging maken of je persoonlijke informatie wil delen om je je goed te presenteren.
- Als je onheus wordt behandeld tijdens een gesprek dan kan je klagen bij het bedrijf zelf.
- Als het antwoord van het bedrijf niet voldoende voor je is, dan kun je je wenden tot de klachteninstantie van het NVP.
- Bereid je altijd goed voor op elke vraag en dus ook op de ‘verboden’ vragen!